Kiedy odchodzi bliska osoba często rodzina staje przed podjęciem decyzji o zakupie miejsca grzebalnego. Być może niektórzy nie zastanawiają się nad tym zbyt długo i zgłaszają się do najbliższego zakładu pogrzebowego któremu zlecają również zakup nowego grobu na pobliskim cmentarzu… Takie zlecenie niesie za sobą wieloletnie zobowiązania.
W Polsce cmentarze można podzielić na wyznaniowe, czyli związane z religią, i gminne czyli komunalne lub miejskie. Pierwsze można uznać, że są cmentarzami prywatnymi, którymi zarządza związek wyznaniowy a przedstawicielem związku może być np. proboszcz danej parafii rzymsko-katolickiej, ewangelickiej, prawosławnej. Takich cmentarzy w Polsce jest prawie 80%. Jak widać cmentarze gminne stanowią nieduży udział.
Wybór cmentarza mają tylko te rodziny które wiążą swoją przyszłość w mieście w którym oprócz cmentarzy wyznaniowych istnieje cmentarz komunalny. Warto osobiście wybrać się na cmentarze i porównać sposób ich zarządzania by wybór miejsca spoczynku był dla nas odpowiedni. Cmentarz komunalny będzie zawsze posiadał regulamin który stanowi akt prawa miejscowego uchwalony przez Radę Miasta, cennik dostępny dla klientów a jego funkcjonowanie będzie oparte o obowiązujące przepisy prawa czyli Ustawę o Cmentarzach i Chowaniu Zmarłych. Cmentarze komunalne zarządzane często przez spółki lub zakłady budżetowe podlegają kontroli przez organy nadzorcze. Właścicielem cmentarza komunalnego jest gmina bez względu na to kto cmentarzem zarządza w jej imieniu. Cmentarze wyznaniowe, parafialne zarządzane przez proboszczów nie zawsze posiadają regulaminy tak jak i cenniki. Opłaty z reguły pobierane są w formie nie mniejszej niż wskazanej przez proboszcza lub osoby działającej w jego imieniu. Przestrzeganie przepisów Ustawy nie jest już takie obligatoryjne jak w przypadku cmentarzy gminnych.
Przy wyborze cmentarza warto kierować się jego sposobem zarządzania i jakością: utrzymaniem zieleni, budynków, obiektów, ogrodzenia, ciągów komunikacyjnych czyli alejek wewnętrznych, istnieniem punktów czerpania wody, oświetleniem a przede wszystkim gospodarką odpadami. Zalegające śmieci w kontenerach, wysypujące się wokół nie są dobrą wizytówką zarządcy. Warto zwrócić uwagę czy sposób zagospodarowania kwater jest logiczny a układ grobów pozwala na swobodny dostęp zapewniający odpowiednią opiekę nad grobem (utrzymaniem w czystości nagrobka), ale też możliwości dochowania w przyszłości kolejnej trumny lub urny. Nie bez znaczenia będzie istnienie parkingu który stanie się kluczową sprawą w okresie Wszystkich Świętych. Luksusem będzie istnienie ogólnodostępnej toalety dla odwiedzających groby, monitoring, ochrona fizyczna obiektów cmentarza, bramy i furtki zamykane na noc.
Pierwotna opłata za miejsce to ważny element kosztów całego pogrzebu. Trzeba również zasięgnąć informacji ile będzie kosztowało nas utrzymanie tego grobu w przyszłości. Czy podlega on opłatom prolongacyjnym, po dwudziestu latach, ile kosztuje kolejne dochowanie do grobu, jaka jest opłata za wydanie chociażby pozwolenia na postawienie nagrobka…